(Kaynak olarak Argo Sözlüğü kullanılmıştır, açıklamalar birebir sözlüktendir.)
Acemi nalbant Kürt eşeğinde dener kendini: Mesleğinde yeni olan kimse, ilk denemelerini gözden çıkarılabilecek malzeme üzerinde yapar, anlamına gelen ayrımcı bir atasözü.
Ağaçtan maşa, Kürt’ten paşa olmaz: Kürtleri aşağılamaya yönelik ırkçı bir atasözü.
Agop’un kazı gibi yutmak: Ermenilerin açgözlülüğüne vurguyla, önüne konulan her yemeği çabuk yemek.
Alavere dalavere, Kürt Memet nöbete: Bir işte bütün yükü, sorumluluğu yetersiz kişiye bırakma durumunda söylenir.
Anladıysam Arap olayım: Söylenen bir şeyin anlaşılmazlığına inandırmak için kullanılır.
Arap eli öpmekle dudak kararmaz: Kirli-pis-çirkin bir şeye bulaşmakla, insan kirlenmez anlamındadır.
Arap saçına dönmek: Bir şeyin karmakarışık olması.
Arnavut inadı: Aklı, mantığı ve evreni hiçe sayan ruh hali.
Ayıdan post, Kürt’ten dost olmaz: Kürtleri aşağılama amacıyla kullanılır.
(Bir yeri) havraya çevirmek: Kalabalık ve gürültülü yerleri betimlemek için kullanılan bu deyim, Yahudilerin ibadet merkezlerine ayrımcı bir atıf yapmaktadır.
Bugün pazar, gavurlar azar: Gayrimüslimleri aşağılamaya yönelik ayrımcı bir deyiş.
Çıfıt: Yahudileri aşağılamak için kullanılan bir tabirdir.
Çıfıt çarşısı gibi: Karmakarışık, içinde her şey bulunabilen yerler için kullanılır.
Çingen eşeği önden gider: Romanları aşağılayan ırkçı bir atasözü.
Çingen hesabı yapmak: Önemsiz, ufak şeyleri hesap etme anlamında kullanılan bu ırkçı deyim, Romanları aşağılama amacı güder.
Çingen çalar Kürt oynar: Uyumsuz ve karışık yer veya durumu ifade etmek için kullanılır.
Çingene ciğer pişirir, yemeden karnını şişirir: Yemeği bitmesin diye yemeden doyduğunu söyleyecek kadar cimri olan kişiyi betimlemek için kullanılan bu atasözü, Romanları cimrilik ve görgüsüzlükle özdeşleştirir.
Çingene kavgası: Önemsiz atışmalarla başlayan, yakası açılmadık küfürlerle dolu kavga.
Çingene borcu: Tutarı pek önemli olmamakla birlikte, ufak ve dağınık borçların tümü.
Çingen beygire binmiş, paşa oldum sanmış: Romanları aşağılayan ırkçı bir atasözü.
Çingene çergesi: Pis ve yoksul yer.
Çingene düğünü: Gürültülü topluluk.
Çingene parası: Bozuk para.
Çingene çergesinde musandıra ne arar: Yoksul kimseden ne beklenir ki, anlamındadır.
Çingene’den çoban olmaz, Yahudi’den pehlivan: Bu ırkçı atasözüne göre, Çingene dürüst ve Yahudi cesur olmadığı için bunlar, sırasıyla, çoban ve pehlivan olamazlar.
Ermeni dölü: Ermeni olmanın aşağılayıcı bir şey olduğunu belirtmek amacıyla kullanılır. Ermeni olmayan kişiler için kullanıldığında ‘hain’i ima eder.
Ermeni feneri gibi dönmek: Sözünde durmamak, çıkarına göre taraf değiştirmek anlamında kullanılan ırkçı bir deyim.
Ermeni tohumu: Irkçı zihniyetten sıyrılamayanların diline dolanmış bir başka küfür.
Ermeni gelini gibi: Daima kırıtan, süzülen kadınlar için yapılan benzetme.
Eşeğe Kürt demişler, iki hafta saman yememiş: Kürtlere yönelik ırkçı bir deyiş.
Gavur icadı: Özellikle teknik konudaki yeniliklere yönelik tutucu duruşun ayrımcılıkla birleşen ifadesi.
Gavur inadı: Yumuşatılamayacak inat türünü anlatan ayrımcı bir deyim.
Gavur orucu gibi uzamak: Bir işin gereğinden çok sürdüğü anlamında kullanılan ve Türk Dil Kurumu sözlüğünde halen bulunabilen ayrımcı bir deyim.
Gavur ölüsü: Oldukça ağır anlamındadır.
Gavur: Kasap.
Gavur etmek: Bozmak, işe yaramaz hale getirmek.
Gavur gavurluğunu yapar: Genellikle Türk milletine yapılmış haksızlık ve eziyetlerden bahsedilirken kullanılır.
Gavurun tembeli keşiş, Müslüman’ın tembeli derviş: Dini, çıkarları doğrultusunda kullanıp, çalışmadan yaşamanın yollarını bulanlar için kullanılır.
Gördün mü bir Kürt, iki sok bir dürt: Kürtlere yönelik ırkçı söylemin ortaya attığı bir deyiş.
İstavroz fidesi: Hıristiyanlara karşı kullanılan alaycı bir söz, ‘gavur çocuğu’ anlamındadır.
İstavrozundan başlamak: Hıristiyanlara karşı kullanılan küfür tehdidi, sert küfür edileceğini belirterek göz korkutmak.
İstavrozunu şaşırmak: Neye uğradığını bilememek.
Kapına iti, yakana Kürdü bulaştırma: Kürtleri aşağılayan ırkçı bir deyiş.
Kürdü koyma avluya, Kürt’ten olmaz evliya / Kürt’ten olsa da evliya, koyma avluya, ya samı çalar ya sambağa: Kürt’ten ne olursa olsun zarar geleceği anlamına gelen ırkçı bir atasözü.
Kürdün kocayanına keçi güttürürler: Kürtleri aşağılayan ırkçı bir deyiş.
Kürdün yağı çok olursa, hem yer hem yüzüne sürer: Romanlara karşı da dillendirilen bu ırkçı atasözü, Kürtleri açgözlü gösterir.
Kürt, balta ile saat onarır: Kürtleri cahil gösteren ırkçı bir atasözü.
Mademki Ermeni istemeden vermeli: Nakarat olsun diye uydurulmuş, Ermenilerden her şeyin istenebileceğini ima eden bir deyim.
Mal bulmuş Mağribi gibi: Aç gözlü insanları anlatan bir deyim.
Papaz: Hoşgörüsüz, yaşlı kimse.
Papaza borcunu ödemek: İşemek, dışkılamak.
Papaza gitmek: Tuvalete gitmek.
Papazcı: Üçkâğıtçı.
Papaz olmak: İki kişi arasında ilişki bozulduğunda kullanılan bir tabir.
Papazı bulmak: Kötü bir sonuçla karşılaşmak, belasını bulmak.
Papaz uçurmak: İçkili alem yapmak.
Papazı kaçırmak: Eğlencenin dozunu kaçırıp rezalet çıkarmak.
Rum tohumu: Rumları dışlamak için kullanılan bir tabir.
Rum hatunu yatakta, Ermeni hatunu mutfakta yapmak: Her iki azınlık mensubu kadınları da sadece cinsel obje nesnesi olarak gören bu ifade, her şeyi yerli yerinde yapmak manasında kullanılır.
Sarı Yahudi: Paraya düşkün kişi.
Senin bu yaptığını Yunan gavuru yapmaz: İşlediğin kabahati, en kötü insan bile yapmaz anlamında kullanılan bir ifade.
Şarabı dökülmüş Ermeni gibi susmak: Susup kalmak anlamında kullanılan ırkçı bir deyim.
Şecaat arz ederken merd-i kıpti sirkatin söyler: “Mert Çingene hırsızlığıyla övünür” anlamına gelen bu ayrımcı atasözü, kötü eylemlerle övünülmez anlamında kullanılmaktadır.
Yahudi pazarlığı: Yahudilerin cimriliğine ve bu yüzden kıyasıya pazarlık yaptıklarına inanılarak kullanılan bir deyim.
40 yıldır patriğin eşeğini becermek: Çok tecrübeli, görmüş geçirmiş, kül yutmaz.
Yahudi züğürtleyince eski defterleri açarmış: Yahudileri aşağılayan ırkçı bir atasözü.
Kelepir karşısında parlayan bir Yahudi gözüyle bakmak: Yahudileri açgözlü ve fırsatçı olarak göstermeyi amaçlayan ırkçı bir deyim.
No comments:
Post a Comment