Orhan Veli’nin derdinin peşindeyim gűnlerdir. Orhan Veli ve dert/keder deyince aklıma bir sűrű dize geliyor. Işte birkaçı:
- Bilmezdim kelimelerin bu denli kifayetsiz olduğunu / bu derde dűşmeden őnce
- Mektup alır, efkarlanırım / Rakı içer, efkarlanırım / Yola çıkar, efkarlanırım
- İstanbul’da Boğaziçi’nde Bir fakir Orhan Veliyim / Veli’nin oğluyum / Tarifsiz kederler içinde.
- Bakakalarım giden geminin ardından / Atamam kendimi denize dűnya gűzel / Serde erkeklik var / Ağlayamam
- Bir tren sesi duymaya-gőreyim iki gőzűm iki çeşme
- Yalnız bende değil yalnızlık hali
- Benim de mi düşüncelerim olacaktı, Ben de mi böyle uykusuz kalacaktım, Sessiz, sedasız mı olacaktım böyle?
- Ah ne olur bűtűn gűneşler batmadan / bir tűrkű daha sőyleyeyim bu yerde
- Bilmezler yalnız yaşamayanlar / Yalnızlık nasıl korku verir insana
Orhan Veli’nin derdinin ardına dűşmenin en zorlu yanı psikologluk taslamadan bu işi becebilmek olsa gerek. Psikologluk taslayıp her duygu gősterimine bir pataloji tayin etmek oldukça kolay olurdu. Kabaca bakarsak yalnızlık, őlűm, ayrılık, içedőnmelerin eşlik ettiği genel bir depresyon ve kaygi bozukluğu tanısı koyabiliriz. Ama bu adamın derdi ne?
Yoksul. Evet, ama aç–açıkta da değil hani.
Yalnız mı? Oktay Rıfat ve Melih Cevdet gibi bir iki dosluğu var ve kimbilir daha kimler vardır arkadaş diyeceği. Yani yalnız da değil.
Aşk’a baksan diğer bűtűn şairler gibi sıkça aşık olan biri gibi Orhan veli, ya da aşık olmakta hiç bir sorunu olduğunu da sanmıyoruz.
Ayrıca insan ve yaşama sevgisi ile dolu da bir yűreği de var.
Peki nedir bu adamın derdi, bazan őlűmű bile dűşűndűrten o genç yaşta. Dayanılır olmayan, dile gelemeyen o dert ne ola ki? Bakın bir de şőyle bir şey var
Sanma ki derdim güneşten ötürü;
Ne çıkar bahar geldiyse?
Bademler çiçek açtıysa?
Ucunda ölüm yok ya.
Hoş, olsa da korkacak mıyım zaten
Güneşle gelecek ölümden?
Ben ki her nisan bir yaş daha genç,
Her bahar biraz daha âşığım;
Korkar mıyım?
Ah, dostum, derdim başka.
Bi de varsayalım ki derdi falan yok. Ama peki ne demek istiyor en coskulu siirin bir yerinde derdinin baska olduğunu sőyleyerek…
Ben çıkamadım işin içinden. Biraz daha dűşűneyim en iyisi…